De provincie Zuid-Holland en de gemeente Den Haag bundelen hun krachten om het Westduinpark, een van de belangrijkste duingebieden van Europa, te beschermen en te versterken. Met een subsidie van €2,7 miljoen van de provincie en een bijdrage van €1 miljoen van de gemeente worden cruciale herstelwerkzaamheden uitgevoerd. “Met dit extra geld kunnen we de unieke natuur in onze duinen écht herstellen,” zegt stadsecoloog Martin van den Hoorn.
Duinen: natuurparel onder druk
De Haagse duinen zijn onderdeel van het Natura 2000-netwerk en huisvesten zeldzame plant- en diersoorten. Maar het gaat niet goed met deze natuurparels. Exotische planten zoals rimpelroos en sneeuwbes verdringen lokale duinplanten, stikstofdepositie maakt de bodem te voedselrijk, en klimaatverandering zet de duinen verder onder druk.
Het gaat niet goed met de duinen; zo luidde ook de conclusie van de Ecologische Autoriteit in 2024.
Natuur versterken
Met het nu beschikbare geld is het mogelijk om de achteruitgang van de duinen tegen te gaan en de natuur te herstellen. “Het belangrijkste is om de planten aan te pakken die niet van oorsprong in de duinen thuishoren, zoals de rimpelroos, Japanse duizendknoop, mahonie en sneeuwbes”, zegt stadsecoloog Martin van den Hoorn van gemeente Den Haag.
“Deze zogeheten exotische planten nemen steeds meer de plek in van lokale planten die wel van nature in de duinen voorkomen, zoals blauwe zeedistel, kruipend stalkruid, welriekende salomonszegel en wondklaver. Ook leggen de exoten het duin te veel vast zodat het niet meer kan stuiven.”
Lokale planten behouden
Het behoud van lokale planten is belangrijk voor de variatie van planten- en dierensoorten, de biodiversiteit. “Hoe meer variatie aan leven, hoe beter voor de natuur. Hoe gaaf zou het zijn als de duinparelmoervlinder zich ook weer gaat thuis voelen in de Westduinen?", zegt de stadsecoloog.
Om de lokale planten te beschermen en beter te laten groeien, heeft de gemeente op diverse plekken in het Westduinpark al planten weggehaald die hier van nature niet thuishoren. “Daar gaan we mee door. We krijgen daarbij voor langere tijd hulp van schapen voor begrazing. Waar nodig zetten we lokale planten terug, zoals jonge eiken of meidoorn. Ook planten we helmgras vanaf de eerste duinenrij om de vorming van de duinen te helpen”, vertelt groenbeheerder Jan Eisse Pentinga.
Stikstof daalt neer in de duinen
Niet alleen de exoten zijn een probleem, ook door de grote hoeveelheid stikstof die in de duinen neerkomt, verdwijnen lokale planten. “De typische duinplanten groeien het beste op arme, zanderige grond. Door stikstof wordt de bodem voedselrijker en groeien vooral grassen, bramenstruiken en brandnetels beter. Die verdringen daardoor lokale planten en mossoorten”, legt Martin uit.
Stijgende zeespiegel
Met de €2,7 miljoen van de provincie en de €1 miljoen van gemeente Den Haag krijgt de natuur in het Westduinpark een enorme impuls. “We zijn als gemeente verantwoordelijk en trots op het Westduinpark, een uniek Europees duingebied”, zegt wethouder Robert Barker van Buitenruimte, Dierenwelzijn, Milieu. “Dit natuurgebied staat onder grote druk. Dit terwijl het duingebied een grote variatie aan plant- en diersoorten herbergt. Met extra geld van de gemeente en de provincie kunnen we de natuur versterken. Dit gebied is niet alleen belangrijk voor het beschermen van de biodiversiteit, maar ook onmisbaar om ons te beschermen tegen de stijgende zeespiegel.”
Belangrijk voor natuur én mensen
Voor provincie Zuid-Holland is het gebied van belang. Gedeputeerde Berend Potjer van provincie Zuid-Holland zegt: “Het Westduinpark is een prachtig gebied waar veel planten en dieren leven die alleen in voedselarme duingebieden voorkomen. Het gebied heeft ook een belangrijke functie voor inwoners van Den Haag die hier komen recreëren. Om de kwetsbare natuur in dit gebied te behouden voor de toekomst, moeten we nu een aantal maatregelen nemen. Fijn dat de gemeente zich hiervoor inzet, samen met inwoners en andere betrokkenen. Vanuit de provincie ondersteunen we dit zowel financieel als met onze kennis over de natuur.”
Met de gezamenlijke inzet krijgt het Westduinpark de impuls die het nodig heeft om als natuurparel én verdedigingslinie tegen het water te blijven bestaan.
Wethouder Robert Barker (gemeente Den Haag) en gedeputeerde Berend Potjer verwijderen samen met groenbeheerder Jan Eisse Pentinga een exemplaar van de sneeuwbes uit het Westduinpark (foto Henriëtte Guest).