Provincie en gemeenten tekenen samenwerkingsovereenkomst over windenergie in de Alblasserwaard

Raadsbesluiten windverkenning RES Alblasserwaard

Op 9 juli 2024 hebben de gemeenteraden van Molenlanden en Gorinchem besloten om locatie S (Gorinchem-Noord, deels in Molenlanden) voor te dragen aan provincie Zuid-Holland als zoeklocatie voor windenergie in de Alblasserwaard. Daarnaast heeft de raad van Molenlanden uitgesproken andere mogelijkheden voor grote windturbines te willen onderzoeken, met de nadruk op het stimuleren en faciliteren van initiatieven binnen bestaande beleidskaders. De provincie is na de genomen besluiten van beide raden hierover geïnformeerd.

Effecten onderzocht

De provincie Zuid-Holland heeft de milieueffecten van windturbines onderzocht op zowel de 6 shortlistlocaties als op windlocatie Avelingen. Deze locatie was al opgenomen in het provinciale Omgevingsbeleid. De Alblasserwaard ligt tussen de werelderfgoederen Kinderdijk-Elshout en de Hollandse Waterlinies, die beschermd moeten blijven. Daarom zijn ook de effecten op deze gebieden meegenomen in het onderzoek.

Herziening omgevingsbeleid module Alblasserwaard afgesloten

Uit de analyse van de omgevingseffecten blijkt dat de shortlistlocaties J t/m O niet kansrijk zijn. Dit komt voornamelijk door de aanwezigheid van broed-, trek- en weidevogels en de nabijheid van werelderfgoed. De Herziening Omgevingsbeleid module Alblasserwaard leidt dan ook niet tot opname van nieuwe locaties voor windenergie, daarom is besloten om geen nieuwe windlocaties toe te voegen.

Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat op windlocatie Avelingen volgens huidig beleid ook minder kan dan eerder gedacht, onder andere vanwege de nabijheid van het UNESCO Werelderfgoed.

Samenwerkingsovereenkomst

In vervolg op het participatieproces dat in de eerste helft van 2024 is doorlopen, de genomen raadsbesluiten van 9 juli 2024 en de analyse van de omgevingseffecten is een samenwerkingsovereenkomst opgesteld. In deze overeenkomst staan duidelijke kaders voor de gezamenlijke verdere uitwerking van de windverkenning in de Alblasserwaard. De overeenkomst is ondertekend door de colleges van de gemeenten Gorinchem en Molenlanden en de provincie Zuid-Holland. Waterschap Rivierenland en het ministerie van Economische Zaken hebben via een addendum aangegeven kennis te hebben genomen van de samenwerkingsovereenkomst.

Wethouder Jan Lock, gemeente Molenlanden: “De samenwerkingsovereenkomst zorgt voor een transparant en zorgvuldig proces, waarbij de betrokken partijen blijven streven naar een duurzame en lokaal gedragen energietransitie in de Alblasserwaard met respect voor de inbreng van onze inwoners.”

Gedeputeerde Berend Potjer: “Energie uit eigen buurt is een belangrijke sleutel voor de lokale energievoorziening. Het is dan ook belangrijk dat de voorgestelde plannen voor lokale energie-opwek door kunnen gaan om te kunnen blijven voorzien in de toenemende energiebehoefte."

Middelgrote windturbines in Molenlanden

De gemeente Molenlanden en de provincie spannen zich in om samen met ondernemers de realisatie van middelgrote windturbines op bedrijventerreinen mogelijk te maken. Midden 2025 wordt een uitvoeringsplan gepresenteerd. Hierin is naast doelbereik ook aandacht voor ecologische en landschappelijke effecten en de economische haalbaarheid.

Optimalisatie van locatie S (Gorinchem-Noord)

Het zuidelijke deel van locatie S valt al binnen de provinciale omgevingsverordening. Gemeenten en provincie onderzoeken of optimalisatie van deze locatie mogelijk is, met aandacht voor landschappelijke inpassing en compensatie voor het naastgelegen belangrijke weidevogelgebied.
De provincie heeft de wettelijke plicht om weidevogels te beschermen en heeft daarom belangrijke weidevogelgebieden aangewezen. Omdat in Gorinchem-Noord al ontwikkelingen gepland staan die mogelijk invloed hebben op dit gebied, wordt de komende tijd verkend of uitbreiding van deze windlocatie haalbaar is.

Naast de ecologische en landschappelijke aspecten wordt ook rekening gehouden met de zorgen en aandachtspunten van werkgroep S, zoals benoemd in hun advies. In het derde kwartaal van 2025 neemt de provincie op verzoek van de bestuurlijke RES-partners een besluit over de uitbreidingsmogelijkheden op basis van het plan dat dan voor ligt.

Verwijdering van Avelingen uit de provinciale Omgevingsverordening

Op basis van het onderzoek en de afspraken over middelgrote turbines en locatie S zullen Gedeputeerde Staten bij de herziening van het omgevingsbeleid in 2025 aan Provinciale Staten voorstellen om Avelingen als windlocatie te schrappen.

Wethouder Mark de Boer, gemeente Gorinchem: “Fijn dat we de conclusies uit de verkenning samen hebben kunnen vertalen naar helderere afspraken. De afspraken bevestigen dat uitvoering van de raadsbesluiten van juli 2024 de beste weg is om een zo groot mogelijk deel van het windbod in de RES Alblasserwaard in te vullen.’’