Stappen naar de herziening van de Energietransitie

Hoe gaan we de zoekgebieden uitwerken?

In het ontwerp van de herziening van het omgevingsbeleid module energie staat in het omgevingsprogramma een maatregel ‘zoekgebieden zon en wind’. Daarin geeft de provincie aan wat haar inzet en visie is op de verdere uitwerking van de zoekgebieden. In deze maatregel heeft de provincie onder andere opgenomen dat een goed participatieproces belangrijk is. Ook staan in deze maatregel een aantal uitgangspunten voor een op te stellen participatieplan. Afspraken over de uitwerking van de zoekgebieden worden gemaakt in de RES-regio’s. De provincie is partner in de RES.

Er is al een belangrijke keuze rond warmte gemaakt met de aanleg van WarmtelinQ. Voldoet die leiding aan het verwachte afwegingskader?

WarmtelinQ past goed binnen het afwegingskader, omdat de leiding wordt aangelegd voor het gebruik van al bestaande bruikbare warmte die direct gebruikt kan worden in gebouwen.

Wat zijn de uitgangspunten voor 'betaalbaarheid' bij warmtenetten? En streeft de provincie ook naar prijsuniformiteit tussen warmtenetten?

Betaalbaarheid heeft geen vaste definitie. We streven naar ‘zo betaalbaar mogelijk’. Er is dus geen winstoogmerk bij warmtenetten. Daarnaast streven we naar zo laag mogelijke risicokosten door risico’s zoveel mogelijk te beperken. Eventuele risicokosten hopen we maatschappelijk te dragen en niet in de consumentenprijs te verwerken.

Daarnaast willen we graag dat het warmtenet goedkoper is dan de eerstvolgende duurzame optie voor de consument. Als een andere duurzame voorziening voor de consument betaalbaarder is, is warmtenet dus maatschappelijk gezien niet de beste oplossing. Waar netwarmte maatschappelijk het beste is, moet de overheid (Rijk, provincie, gemeenten, waterschappen) dat ook in prijs de aantrekkelijkste verduurzaming maken.

Het vraagstuk ‘prijsverschillen’ is hierbij belangrijk en onderzoeken we nog. Dat kan gaan om prijsverschillen tussen gebieden die dezelfde bronnen gebruiken, maar ook om prijsverschillen tussen verschillende netten. Zowel een uniforme prijs als prijsverschillen hebben voor- en nadelen. Wat de beste keuze is, is nog onduidelijk. Wie de keuze moet maken, is ook nog niet bekend.

Hoe gaan we om met de beperkte netcapaciteit? En hoe is de zonnepaneel-ambitie afgestemd op de netcapaciteit?

In ons beleid zetten we in op een tijdig ontwikkelde, efficiënt benutte en ruimtelijk ingepaste regionale energie-infrastructuur. Ook werkt de provincie met netbeheerders en andere partners aan een programmering van energie-infrastructuur voor de middellange termijn. We spannen ons ook in om mogelijkheden in kaart te brengen – (proces)innovaties, opslag/conversie, vraag/aanbodsturing – voor efficiëntere benutting van de energie-infrastructuur. We koppelen dit aan casussen waar het relevant is in Zuid-Holland.

De opwekambitie voor de RES-regio’s is in het omgevingsbeleid niet aangepast. In de beleidskeuze 'zonne-energie' staat dat bij de ontwikkeling van projecten voor zonne[1]energie het van belang is om de inpassingsmogelijkheden op de (geplande) energie[1]infrastructuur mee te wegen bij de keuze voor een locatie. Daarnaast staat in de maatregel ‘uitwerking zoekgebieden zon en wind’ dat bij de uitwerking van zoekgebieden bekeken moet worden of er voldoende ruimte op het netwerk beschikbaar of tijdig realiseerbaar is.

Wat houdt het aanvalsplan ‘Zon op dak’ precies in?

Met het Aanvalsplan ‘Zon op Dak’ willen we stimuleren dat er op zoveel mogelijk daken, die hiervoor geschikt zijn, zonnepanelen worden geplaatst. Dit doen we door:

• zon op dak en dubbel ruimtegebruik aan te moedigen, zoals uitgewerkt in de provinciale zonneladder;
• energiecoöperaties en eigenaren van daken bij elkaar te brengen;
• het bieden van ondersteuning en advies bij het aanvragen van subsidies;
• de ontwikkeling van kennis over bijvoorbeeld nieuwe financieringsmogelijkheden te subsidiëren;
• de ‘zonnewijzer’, een online tool waarin de beschikbare ruimte voor zonnepanelen op bijvoorbeeld daken en bedrijventerreinen in kaart is gebracht.

Meer informatie is te vinden op: https://www.zuid-holland.nl/@26487/energietransitie-aanvalsplan-zon-dak/.

Energietransitie is zeer noodzakelijk, maar biodiversiteitsherstel ook. Waarom dan windmolens in of tegen natuurgebieden aan, zelfs in Natura 2000-gebieden?

Voor een windpark in of nabij Natura 2000-gebieden is het verplicht om te onderzoeken of er een belangrijk effect is op het gebied. Als hieruit blijkt dat windturbines geen belangrijke effecten hebben op de planten- en diersoorten of de leefomgeving waarvoor het Natura 2000- gebied is aangewezen, zijn windturbines in of nabij dit gebied mogelijk.

Wie worden betrokken bij de participatie-activiteiten? Werkt het betrekken van veel participanten niet vertragend?

Zoals voorgenomen in het participatieplan hebben we voornamelijk regionale belanghebbenden actief betrokken bij participatie-activiteiten. Dit zijn vaak RES-regio’s en gemeenten, maar ook andere organisaties zoals energiecoöperaties, belangenorganisaties en netbeheerders. Hiermee willen we voorkomen dat participatie over besluiten in de RES, waarover al participatie is georganiseerd door gemeenten, dubbel uitgevoerd wordt. Bovendien willen we het initiatief voor participatie met inwoners bij gemeenten laten. Via samenwerking in de RES’en zijn wij daarbij aangesloten.

Tegelijkertijd willen we iedereen die geïnteresseerd is in de nieuwe module Energietransitie de mogelijkheid bieden om informatie hierover op te doen en een reactie te geven. Dit doen we bijvoorbeeld door de beschikbare informatie op de webpagina te plaatsen en uitnodigingen voor participatiemomenten breed te versturen. Daarnaast zijn er formele momenten om een reactie te geven op de voorgenomen wijzigingen, die voor iedereen open staan. Deze momenten zijn vanaf het begin in de planning opgenomen en zullen niet tot vertraging leiden.

Is een windmolen op boerenerf 100% lokaal eigendom? Dus niet voor de omwonenden die er last van (kunnen) hebben?

Bij lokaal eigendom denken we bijvoorbeeld aan burgers, bedrijven, lokale overheden, waterschappen of andere lokale partijen die gevestigd zijn in de lokale omgeving. Een agrarisch ondernemer die initiatiefnemer en eigenaar is van een windturbine op eigen grond heeft de verantwoordelijkheid hierover te participeren met de omgeving waarbij ook de mogelijkheden voor mede-eigenaarschap en andere vormen van financiële participatie kunnen worden aangeboden. In de praktijk gebeurt dit vaak vanzelf omdat goede relaties met de buren voordelig zijn voor iedereen.

De RES'en zijn een samenwerking tussen verschillende overheden. Wie heeft straks de regie bij de uitvoering?

De RES-regio’s ontwikkelen nu uitvoeringsprogramma’s. Hierin is aangegeven wie welke rol heeft in de uitvoering.

Hoe helpt dit beleid bij het versnellen van de energietransitie?

De energietransitie is belangrijk. Het uitvoeren van de plannen ligt bij de RES-regio's (waar wij partner van zijn). Met deze herziening van het beleid zorgen we ervoor dat de plannen mogelijk zijn. Vervolgens is het belangrijk dat ontwikkelingen binnen de kaders kunnen worden gerealiseerd. Ook onder het bestaande beleid kunnen projecten worden ingediend. We bieden verschillende subsidies en investeringsprogramma's om de energietransitie te versnellen.