Neem voor meer informatie contact op met Tanja Haring: t.haring@pzh.nl of Simone van Raaij: s.van.raaij@pzh.nl.
Gemeenten hebben in hun transitievisie Warmte (TVW) zgn ‘startwijken’ benoemd. In deze wijken start de gemeente voor 2030 met vergaande verduurzaming van bestaande woningen en gebouwen en in meerdere wijken wordt de overstap naar duurzame warmte (‘aardgasvrij’) gemaakt. Kijkend naar onze provincie, zijn dit veelal de compacte wijken met een hoge warmtevraagdichtheid en daarmee een grote potentie voor de overstap naar een collectieve warmtevoorziening.
In het Nationaal Klimaatakkoord staat de ambitie om in 2030 een CO2-reductie in de gebouwde omgeving te behalen van 60% (van 24,5 Mton in 2021 naar 10 Mton CO2-emissie in 2030). Dit is een gigantische opgave die voor onze provincie betekent dat een schaalsprong van 5.000 naar 70.000 nieuwe warmte-aansluitingen per jaar nodig is. Deze schaalsprong vraagt om intensieve samenwerking van vele partijen. De regie voor de lokale warmtetransitie ligt bij de gemeente.
De provincie ondersteunt gemeenten bij de ontwikkelfase van collectieve warmte(wijk)projecten met een gestructureerde aanpak en door het aanbieden van specifieke kennis en expertise. En we benutten de financieringsmogelijkheden door Europa (zoals het Elenaprogramma en Kansen voor West en het Rijk (zoals het Nationaal Groeifonds en de WIS-regeling). We onderhouden een overzicht van alle geplande en lopende warmteprojecten in Zuid-Holland in een projectenpijplijn waarmee we gerichte ondersteuning organiseren zodra er nieuwe financieringsmogelijkheden beschikbaar komen.
Tot slot faciliteert en stimuleert de provincie de kennisuitwisseling tussen de Zuid-Hollandse gemeenten onderling en met het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW), waarbij we met elkaar inzetten op een stevige en robuuste regionale ondersteuningsstructuur voor de uitvoering van de warmtetransitie. De transitie betreft een jarenlange opgave die vraagt om een ondersteuningsstructuur met voldoende stabiliteit en inzet voor de komende tientallen jaren.
Elenaprogramma ‘Duurzame wijkwarmte Zuid-Holland’
Binnen het Elenaprogramma ‘Duurzame Wijkwarmte Zuid-Holland’ werkt de provincie samen met 9 gemeenten aan de verduurzaming van 10 wijken. Met budget van de Europese Investeringsbank krijgen gemeenten de benodigde expertise en kennis voor de voorbereiding op de wijkverduurzaming. In 2022 is dankzij het Elenaprogramma in de wijken Bospolder-Tussendijken in Rotterdam, Groenoord in Schiedam en de Gildenwijk in Gorinchem gestart met de aanleg van een warmtenet. In de andere wijken zijn afgelopen jaar mooie stappen in de voorbereiding gezet.
De geleerde lessen uit deze wijken heeft de provincie laten bundelen. Een belangrijke ervaring is dat dat de ontwikkeling van een collectief warmtenet vraagt om aanpassing van de huidige aanpak die teveel gericht is op specifieke doelgroepen en je te maken hebt met partijen met een eigen planning en investeringsmogelijkheden die juist goed op elkaar afgestemd moeten worden. Landelijke wet- en regelgeving en financieringsinstrumenten per doelgroep maakt de ontwikkeling van een collectieve warmteoplossing nu ingewikkeld. Een collectieve aanpak leidt uiteindelijk tot de grote schaalsprong die nodig is om de doelen voor de verduurzaming te halen. Deze praatplaat geeft inzicht in de ontwikkeling van een warmtenet in een wijk en de rol die de gemeente hierin kan spelen.
Gestructureerde projectaanpak van de warmtetransitie in 12 gemeenten
Sinds 2021 werken de bureaus Fakton en RHDHV in opdracht van de provincie aan een gestructureerde projectaanpak van de warmtetransitie in 12 gemeenten. De ervaring en kennis die in dit project zijn opgedaan, worden vertaald naar meerdere handreikingen. De provincie werkt aan een kennisplatform om deze kennis de komende jaren in te zetten bij de aanpak en communicatie voor andere gemeenten en wijken.
Overzicht fasering ontwikkeling warmtenet – van visie tot uitvoering.
Kansen voor West en Nationaal Groeifonds
Vanuit het Europese programma Kansen voor West zijn meerdere succesvolle openstellingen gedaan voor het ondersteunen van projecten die bijdragen aan de ontwikkeling van lokale warmteprojecten. Poelgeest in Leiden (aquathermie), Walburg in Zwijndrecht (aquathermie), Groenoord in Schiedam (VvE-aanpak), Voorhof Oost in Delft (open warmtenet), Buitenhof in Delft (aansluiting warmtenet) en warmtenet Papendrecht (verbindingsnet meerdere warmtebronnen).
Vanuit de 2e tranche van het Nationaal Groeifonds werden 6 warmteprojecten in de provincie gehonoreerd en ondersteund om tot realisatie te komen: het open warmtenet Delft, het HAL project in Den Haag, het warmtenet Gorinchem, het aardwarmtecluster Wilgenlei in Lansingerland, warmtenet Rotterdam-Noord en warmtenet Westland.