Chemours is een chemische fabriek in Dordrecht. Door strengere vergunningen van de provincie is de uitstoot van PFAS van het bedrijf de afgelopen jaren zeer sterk gedaald. Hier lees je wat je moet weten over PFAS en de rol van de provincie Zuid-Holland.
Wat PFAS zijn
Poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS) zijn een groep chemische stoffen die producten water- en vetafstotend kunnen maken. Ze worden bijvoorbeeld verwerkt in buitensportkleding, anti-aanbaklagen, blusschuim, cosmetica, impregneermiddelen (beschermmiddelen) of medische hulpmiddelen.
Deze stoffen breken nauwelijks af in ons lichaam en in de natuur. Bij een te hoge blootstelling aan PFAS kunnen verschillende risico’s voor de gezondheid ontstaan. Daarom werkt Nederland, samen met andere landen, aan een Europees PFAS-verbod.
Chemiebedrijf Chemours
In Dordrecht worden PFAS geproduceerd door het chemiebedrijf Chemours. Vanaf 1967 gebeurde dit door DuPont. In 2015 is Chemours van dit bedrijf afgesplitst en nam het de productie in Dordrecht over. De fabrieken stoten bij deze productie ook PFAS-stoffen uit naar zowel de lucht als het water.
Rol van de provincie Zuid-Holland
De provincie verleent de omgevingsvergunning aan Chemours. Dit is het document waarin bijvoorbeeld staat wat en hoeveel een bedrijf onder welke voorwaarden mag uitstoten.
Voorbeelden van afgenomen uitstoot
Onder meer dankzij steeds strengere vergunningen, is de uitstoot van Chemours de laatste jaren sterk afgenomen op diverse punten.
- In 2013 was de totale toegestane uitstoot door de schoorstenen van Chemours van HFPO-DA (een Gen-X-stof en PFAS-stof) nog 660 kg. In 2022 was dat nog maar 4 kg.
- De toegestane uitstoot per jaar in het rioolwater van HFPO-DA is stapsgewijs flink gedaald. In 2013 was Chemours’ toegestane uitstoot hiervan 6.400 kg per jaar. In 2021 ging het om 2 kg.
Overige uitstoot PFAS
Dankzij het aanscherpen van vergunningen, is Chemours' uitstoot van overige PFAS naar de lucht sinds 2013 met 80% verminderd. De provincie Zuid-Holland wilde deze uitstoot met 99% laten beperken. De vergunning waarin dit was vastgelegd, is na beroep door de rechtbank echter in 2023 vernietigd.
Acties provincie
De afnamen van uitstoot betekent niet dat de provincie Zuid-Holland klaar is. De provincie zet zich op verschillende manieren in:
- De toegestane uitstoot steeds kleiner maken
- Zeer regelmatig controleren bij het bedrijf
- Optreden bij overtredingen
DCMR Milieudienst Rijnmond houdt voor de provincie Zuid-Holland toezicht op stoffen die Chemours uitstoot in de lucht (via de schoorstenen) en in het afvalwater (via het riool) en schrijft de vergunningen.
Andere overheden
Er zijn ook andere overheden betrokken bij Chemours, zoals:
- Rijkswaterstaat is vergunningverlener voor en houdt toezicht op de directe lozing in de rivier Beneden-Merwede.
- De gemeente Dordrecht is verantwoordelijk voor de oudere bodemverontreiniging op het fabrieksterrein.
Rol van DCMR Milieudienst Rijnmond
In opdracht van de provincie voert DCMR Milieudienst Rijnmond taken uit in vergunningverlening, toezicht en handhaving bij Chemours. DCMR doet dit namens Gedeputeerde Staten van de provincie. De provincie ondersteunt DCMR financieel en inhoudelijk op het Chemours-dossier.
Haalbaarheid van het intrekken van de vergunning
De provincie Zuid-Holland heeft een extern juridisch advies aangevraagd of de provincie de vergunning van Chemours kan intrekken, of het bedrijf zelfs (deels) kan stilleggen. Wij verwachten dat dit momenteel, op basis van de huidige wet, niet kan. Tot nu toe oordeelde de rechter steeds dat een vergunning intrekken of een fabriek stilleggen, pas mag wanneer ontoelaatbare milieuschade op geen enkele andere manier kan worden voorkomen.
Zwemwater en jouw gezondheid
We houden ook de kwaliteit van het zwemwater goed in de gaten. Bekijk voor de meest actuele informatie onze pagina over zwemwater.
Toekomst
We blijven ons inzetten om de uitstoot van PFAS te beperken. Het belangrijkste doel is een gezonde, schone en veilige leefomgeving voor onze inwoners. Hiervoor benut de provincie de maximale speelruimte die de wet biedt. We houden je op de hoogte van ontwikkelingen en staan altijd open voor vragen en ideeën.
Chemours: een overzicht door de tijd
De provincie heft het negatief zwemadvies tot 30 september op dankzij ‘doorspoelen’ recreatieplas Merwelanden.
Na een reeks van metingen in plas Merwelanden concludeert het Waterschap Hollandse Delta dat zwemmen in plas Merwelanden verantwoord is. Dankzij het inlaten van oppervlaktewater uit de omgeving, liggen de PFAS-waarden in het water ruim onder de PFAS-advieswaarde van het RIVM voor zwemwater.
Tijdens een PFAS-infomarkt wordt de website pfasinfo.nl gelanceerd, waar meerdere betrokken overheden en organisaties aan meewerken.
De provincie mag een sanctie opleggen tegen de lozing van trifluorazijnzuur (TFA) door Chemours, maar niet tegen de uitstoot van HCFK-22.
DCMR Milieudienst Rijnmond verbood Chemours eerder nogmaals chloordifluormethaan (HCFK-22) uit te stoten. Dit gas draagt bij aan het broeikaseffect en is schadelijk voor de ozonlaag. De last onder dwangsom die de provincie daarbij heeft opgelegd, is volgens de rechter niet toegestaan.
Daarnaast gaf DCMR Milieudienst Rijnmond het chemiebedrijf in augustus de opdracht te stoppen met de lozing van TFA, waarvoor het bedrijf geen vergunning heeft. Bij verdere lozingen moet Chemours een dwangsom betalen. Deze sanctie blijft wel overeind.
Uit metingen die de provincies Zuid-Holland, Noord-Holland en Zeeland heeft laten uitvoeren door het RIVM, blijkt dat in zeeschuim langs de Nederlandse kust PFAS-verbindingen zijn aangetroffen.
Het kabinet vraagt het RIVM de effecten van Chemours op de gezondheid van omwonenden te onderzoeken.
Dit onderzoek is bedoeld om een beter beeld te krijgen van de risico’s en om eventuele noodzakelijke maatregelen te kunnen nemen om de volksgezondheid te beschermen.
Het Openbaar Ministerie (OM) start een strafrechtelijk onderzoek tegen Chemours en zijn voorganger vanwege onrechtmatige uitstoot in het verleden.
Na eerdere oproepen van de provincie Zuid-Holland, heeft het OM besloten een strafrechtelijk onderzoek te starten tegen DuPont en Chemours. Dit onderzoek richt zich op de mogelijk onrechtmatige uitstoot van schadelijke stoffen zoals PFOA en andere PFAS door de bedrijven, en de impact daarvan op de omgeving.
De rechtbank oordeelt dat de voorganger van Chemours (DuPont) tussen 1984 en 1998 onrechtmatig PFOA heeft uitgestoten
Hierdoor is Chemours aansprakelijk voor de schade die gemeenten in de omgeving hebben geleden als gevolg van deze uitstoot. Deze uitspraak kan leiden tot schadevergoedingen die Chemours moet betalen aan de getroffen gemeenten.
Nederland en Duitsland maken werk van een Europees PFAS-verbod.
De verwachting is dat de Europese Commissie in 2025 een definitief voorstel voorlegt aan de lidstaten. In dat voorstel zijn dan ook overgangstermijnen opgenomen, zodat bedrijven voldoende tijd hebben om hun productieproces volledig PFAS-loos te maken.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) adviseert om geen gewassen te eten uit moestuinen op minder dan 1 kilometer ten noordoosten van Chemours.
De Europese Unie erkent HFPO-DA (een Gen-X-stof) als zeer zorgwekkende stof. De erkenning maakt nog strengere regelgeving en toezicht op de uitstoot van deze PFAS-stof.
Chemours zegt uitstoot schadelijke stoffen te gaan verminderen. Het bedrijf kondigt investeringen aan om de uitstoot verder te terug te schroeven. Zo gaat het bedrijf nieuwe technologieën toepassen om HFPO-DA-emissies verder terug te schroeven.
De provincie Zuid-Holland begint met strengere reguleringen voor de uitstoot van Gen-X-stoffen. Chemours krijgt te maken met juridische procedures en krijgt te maken met strengere controles van overheidsinstanties.
Het RIVM heeft een risicoschatting gemaakt van de effecten voor omwonenden van Chemours door de uitstoot van PFOA in het verleden. Ook heeft het RIVM in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu onderzocht in hoeverre HFPO-DA schadelijk is voor omwonenden.
Chemours wordt afgesplitst van DuPont en neemt de productieactiviteit in Dordrecht over.
DuPont stopt met het gebruik van PFOA in Dordrecht. Het bedrijf heeft deze PFAS vervangen door een andere: HFPO-DA, ook wel Gen-X genoemd.
1967: DuPont opent haar fabriek in Dordrecht (Status: Afgelopen)
Contact
Wil je meedenken over dit onderwerp? Neem dan contact met ons op.