Waar komen de damherten in de Hoeksche Waard vandaan?
In 2000 zijn er 3 herten ontsnapt uit een damhertenkamp in de omgeving van Numansdorp. Inmiddels is uit recente telling gebleken dat de groep ongeveer 69 damherten telt. Dit aantal is een onderschatting: het daadwerkelijke aantal damherten ligt hoger. De verwachting is dat er op dit moment een kleine 100 dieren lopen.
De sterke groei betekent dat de roedel eens in de drie jaar zich verdubbelt als er niet wordt ingegrepen. Zuid-Holland is een provincie met weinig ruimte waar zowel mens, dier, natuur en bedrijven een plek zoeken. Deze zoektocht naar balans is soms ingewikkeld en vol tegenstrijdige belangen. De verwilderde groep damherten heeft een grote voedselbehoefte en een steeds grotere impact op de natuur, verkeersveiligheid en de landbouwgewassen.
Wat voor schade richten de damherten aan?
De verwilderde groep damherten heeft een grote voedselbehoefte. Door de alsmaar groeiende groep richten de damherten steeds meer schade aan. Dat heeft een grote impact op de natuur, de verkeersveiligheid komt in gevaar en ook de landbouwgewassen lopen steeds meer schade op.
Is dat nou zo’n groot probleem?
De problemen zijn nu nog niet zó groot. Maar we weten uit ervaring en van deskundigen dat deze groep damherten naar verwachting zal uitgroeien tot een zeer grote populatie van duizenden damherten. Dat hebben we bijvoorbeeld ook gezien in de Amsterdamse Waterleidingduinen. Bij zo’n grote hoeveelheid herten zijn de problemen ook enorm. Zeker omdat er in de Hoeksche Waard geen groot natuurgebied aanwezig is waar de damherten terecht kunnen. We moeten dus wel ingrijpen.
Waarom neemt de provincie deze beslissing?
In het Soortenbeleid dat op 8 maart 2023 is vastgesteld door Provinciale Staten staat dat de Hoeksche Waard geen leefgebied is voor damherten. Ook is onafhankelijk onderzoek gedaan naar hoe het best met de damherten kan worden omgegaan. Daaruit blijkt dat alternatieven praktisch en/of wettelijk onuitvoerbaar zijn. Het naar nul terugbrengen van de populatie is helaas de juiste optie.
Besluit
Nadat de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) in mandaat van de provincie Zuid-Holland alle zienswijzen op het ontwerpbesluit heeft bekeken heeft ODH een definitief besluit genomen. De ingediende zienswijzen hebben niet geleid tot een wijziging van het besluit.
Wat gaat er nu gebeuren?
Op 9 oktober jl. is het definitieve besluit van ODH bekendgemaakt. Direct belanghebbenden kunnen tegen dit besluit in beroep gaan bij de rechter. Zolang er geen uitspraak van de rechter is, zullen niet alle damherten worden geschoten om geen onomkeerbare situatie te creëren. Pas als de rechtbank uitspraak heeft gedaan zal de groep damherten in de Hoeksche Waard via afschot gereduceerd worden tot 0. In maximaal 5 jaar tijd moet dit proces zijn afgerond.
Kan dat ook anders?
Helaas zijn er geen andere opties. Hier hebben we heel goed over nagedacht. Wegvangen of steriliseren worden door sommigen genoemd, maar ook dat zijn geen bruikbare opties. Wegvangen en elders uitzetten is praktisch gezien nauwelijks uitvoerbaar én het zou betekenen dat de herten worden uitgezet op een plek waar er ook op ze gejaagd wordt. Steriliseren is wettelijk verboden en in de praktijk ook niet uitvoerbaar bij een groep in het wild levende herten.
Kunnen er hekken worden geplaatst?
In de Hoeksche Waard is geen geschikt natuurgebied voor de damherten, dus er kan ook geen hek worden geplaatst tussen gebieden waar ze wel en niet welkom zijn. Bovendien zou je, ook wanneer er een hek staat, op enig moment toch moeten ingrijpen om de groei van de populatie tegen te gaan.
Waarom moeten alle damherten weg?
Om ervoor te zorgen dat de populatie niet meer groeit, zal er ieder jaar afschot moeten plaatsvinden. Wij kiezen ervoor om in een korte tijd deze damherten te laten doden, in plaats van ieder jaar opnieuw. Volgens de deskundigen gaat er na verloop van tijd inteelt ontstaan, ook als de groep klein wordt gehouden. Dat zou voor gezondheidsproblemen zorgen.
Wie gaat de damherten schieten?
Faunabeheerders van de lokale wildbeheereenheid zullen het afschot op professionele wijze uitvoeren, in overleg met de provinciale Faunabeheereenheid Zuid-Holland. Zij zijn gebonden aan strenge wet- en regelgeving. Zij zullen er alles aan doen om onnodig leed te voorkomen. Als het vlees geschikt is om te eten, kan het voor consumptie gebruikt worden.
Worden de damherten opgejaagd?
Nee, het afschot zal in alle rust en met zo weinig mogelijk verstoring plaatsvinden, waarbij iedere associatie met mens en gevaar zo veel mogelijk voorkomen gaat worden. Door het afschot binnen een zo kort mogelijke periode te laten plaatsvinden, wordt voorkomen dat de damherten zich verder voortplanten en er onnodig meer dieren moeten worden gedood.
Zijn damherten ergens anders in Zuid-Holland welkom?
Ja, in het duingebied in de omgeving van Noordwijk, op de grens met provincie Noord-Holland, leeft een populatie damherten. Hier is ruimte voor een populatie van een kleine 1000 damherten. Deze populatie wordt beheerd door afschot.
Waarom kiest de provincie niet voor een beheersbaar aantal damherten?
Onafhankelijk onderzoek laat zien dat alternatieven zoals wegvangen of sterilisatie dieronvriendelijk en wettelijk of praktisch onuitvoerbaar zijn. Afschot is de enige en meest diervriendelijke mogelijkheid. De provincie heeft naar aanleiding van het advies besloten om de verwilderde populatie binnen vijf jaar terug te brengen tot nul. Deze beslissing is in lijn met het door Provinciale Staten vastgestelde Soortenbeleid.
Gaan jullie nu het gebied in om damherten te doden?
De komende 6 weken worden gebruikt door de faunabeheereenheid om afspraken te maken met de faunabeheerders. In die periode zal er nog niet worden overgegaan tot afschot.