Landelijk gebied Zuid-Holland – aflevering Bodem

Provincie Zuid-Holland werkt aan een Zuid-Holland waar het ook in de toekomst goed leven is: waar lucht, water en bodem gezond zijn en het drinkwater schoon is. Daarom werkt de provincie, samen met gebiedspartners, aan het Zuid-Hollands Programma Landelijk Gebied. Er moet een nieuwe balans gevonden worden in het landelijk gebied waarbij de (inter-)nationale doelen voor stikstofreductie, natuurherstel, waterkwaliteit en klimaat gehaald worden en waarin landbouw een toekomst heeft. In deze video maakt de kijker kennis met drie projecten die zijn opgezet rondom het thema ‘bodem’.
 
Wind raast over het strand en grasland.
 
VOICE-OVER: "De natuur herstellen, waterkwaliteit verbeteren en klimaatverandering tegengaan. Dat zijn de opgaven voor het Zuid-Hollands Programma Landelijk Gebied. Samen met gebiedspartners werkt de provincie aan een nieuwe balans voor een vitaal landelijk gebied met een robuust water- en bodemsysteem en toekomst voor de landbouw. In deze videoserie geven we een beeld van wat daar allemaal voor nodig is. Bezoek met ons drie projecten om te zien hoe er nu al gewerkt wordt aan het thema 'bodem'."
 
Beeldtekst:
Boeren bij hoogwater in kerngebied Veenweiden
 
VOICE-OVER: "Een groot deel van de Zuid-Hollandse veenweidegebieden is in gebruik voor de melkveehouderij. Hiervoor moet de grondwaterstand niet te hoog zijn, want dan zakken de koeien en machines weg, maar ook niet te laag. Dit zorgt er namelijk voor dat er lucht bij het veen komt waardoor dat verteert en de bodem daalt. Op de Hoogwaterboerderij in Zegveld wordt onderzocht hoe je in het veenweidegebied kunt blijven boeren en tegelijkertijd de bodemdaling tegen kan gaan."
 
Youri Egas van het Veenweide Innovatiecentrum (VIC) loopt over de akkers van een melkveebedrijf. Youri is een witte veertiger.
 
YOURI EGAS: "We staan hier op de Hoogwaterboerderij bij het Veenweide Innovatiecentrum. En we doen hier onderzoek naar boeren bij hoog water. We verhogen hier actief de grondwaterstand om onder andere bodemdaling tegen te gaan en broeikasgassen te reduceren. De vraag die we onderzoeken is of je bij een hogere grondwaterstand nog kan blijven boeren zoals we gewend zijn. Om die vraag te beantwoorden kijken we naar bodem, gewas, water en natuurlijk de koe."
 
Youri draait een grondmonsterboor in de aarde om een bodemmonster van de akker te nemen. Hij toont het monster.
 
YOURI: "Hier kan je eigenlijk heel goed zien hoe het eruitziet van binnen. Hier heb je een stukje hout zitten. Hier heb je weer andere waterplanten van vroeger. Dit is het veen wat nog niet verteerd is. We zijn inmiddels drie jaar onderweg. We weten al veel maar gaan de komende jaren door, om antwoord te krijgen op de vraag, zodat we een bijdrage kunnen leveren aan de boeren en het gebied."
 
Beeldtekst:
Agroforestry in kerngebied Veenweiden
 
VOICE-OVER: "Meer diversiteit op het bedrijf. Dat is goed voor de koeien en goed voor de natuur. Op de strook land tussen stal en het weiland van dit melkveebedrijf in de Alblasserwaard zijn verschillende bomen en struiken aangeplant. Zoals elzen, wilgen en rozen. Insecten weten de bloeiende bomen en struiken goed te vinden. Net als de koeien, die weten wat ze nodig hebben en nemen de bladeren op in hun dieet."
 
Biologische melkboeren Mattias en Coriene Verhoef lopen langs een haag met bomen en struiken. De haag ligt langs een sloot die door de weilanden loopt. De man en vrouw zijn eind dertig en hebben een witte huidskleur. Mattias draagt een bril, Coriene draagt een zonnebril en een petje.
 
MATTIAS VERHOEF: "We lopen hier bij de agroforestry, ook wel voedselhaag genoemd. We zijn hier begonnen met de wilgen, die zijn ook al groter. Het idee erachter is dat de koeien in de schaduw lopen. Voor de rest is het wilgenblad bijvoorbeeld heel erg goed voor de pijnstilling. En zo kunnen de koeien eigenlijk, terwijl ze hier lopen, van het blad eten en zo in een stukje van hun behoeften voorzien. Ook is het heel erg goed voor de biodiversiteit. Heel veel insecten komen eropaf."
 
CORIENE VERHOEF: Hier zijn wij bij een plekje aangekomen waar we gewoon heel blij mee zijn en ook behoorlijk trots op zijn. Dit is een stukje wat vroeger het oude bruggenhoofd was. We staan nu op een nieuw bruggetje en dat was zomaar een hoekje. Zo'n hoekje wat je eigenlijk niet gebruikt. Dat vinden we eigenlijk helemaal niet spannend. Maar dat stapje verder, als we zometeen het weiland ingaan en daar ook een stukje agroforestry gaan toepassen, dan komen wel een beetje de bedrijfsgevaren. Gaat het werken? Gaat het met de koeien werken? Gaat het met het veen werken?"
 
MATTIAS: "Het ontbreekt ons ook aan kennis om al die dingen te doen. En aan hoe we agroforestry moeten toepassen. Daarom is het ook fijn dat de provincie en ook natuurorganisaties kennis willen delen en ons daarbij willen helpen."
 
Beeldtekst:
Precisielandbouw/Farm24 in kerngebied Zuid-Hollandse Delta
 
VOICE-OVER: "Veel agrariërs zetten zich in om emissies terug te dringen en zo de kwaliteit van bodem en water te verbeteren. Goede beschikbaarheid van data kan daarbij helpen. Die data kunnen worden gebruikt om bijvoorbeeld efficiënter te bemesten of gerichter gewasbescherming in te zetten."
 
Gerard van Nieuwenhuijzen van Farm24 rijdt met een tractor over het land. Aan de tractor is een lange stellage bevestigd met daaraan meetapparatuur. Gerard is een witte man van halverwege de veertig.
 
GERARD VAN NIEUWENHUIJZEN: "Farm24 is een online totaalplatform voor de agrarisch ondernemer. Met onze eigen hardware leggen we volautomatisch vast wat er op de boerderij gebeurt. Alle acties en events worden automatisch geregistreerd. Op basis daarvan kan de boer gaan sturen op zijn efficiëntie, sturen op sensordata en op de kosten. Op basis van de data in Farm24 kan de boer alleen maar toedienen naar behoefte, wat een enorme duurzame impact geeft. We staan hier in een perceel suikerbieten en ik heb hier op het scherm de sensordata die zijn gegenereerd. We zien hier bijvoorbeeld de blad-stikstofrelatie. Hier waar het donkerder is, is meer stikstof in het blad. Hier is wat minder stikstof in het blad. Op basis van deze sensordata kunnen we dus toe gaan dienen: waar er meer nodig is, geef je wat meer meststoffen. Waar wat minder nodig is, wat minder. Zo wordt de kwaliteit beter, de efficiëntie wordt vergroot en het komt de duurzaamheid ook enorm ten goede. Tot op heden wordt de boer afgerekend op handgeschreven registratie en input. Op die wijze haalt hij zijn groene vinkjes. Met Farm24 maken we het mogelijk om alles volautomatisch te registreren en feitelijk vast te leggen. Geen handgeschreven registratie. En zo kan de boer beloond worden op de feiten van zijn eigen bedrijf en niet afgerekend worden op basis van het gemiddelde. Hiermee versterken wij de positie van de boer en creëren wij een toekomstbestendig bedrijf."
 
De tractor rijdt over de akker.
 
Beeldtekst:
Weten hoe de provincie initiatieven als deze wil ondersteunen? Kijk op zuid-holland.nl/zhplg
 
Het logo van Provincie Zuid-Holland verschijnt.
 
Beeldtekst:
krachtig Zuid-Holland