Toekomstbestendig bouwen
Het is belangrijk dat de woningen die we vandaag bouwen klaar zijn voor de toekomst. De woningen van morgen zijn in ieder geval gezond, energiepositief, klimaatadaptief, circulair en natuurinclusief. Zo verlagen we de woonlasten, verkleinen de kans op schade en verhogen de leefbaarheid. Dat klinkt als toekomstmuziek, maar we doen het nu al. Het is daarom belangrijk dat toekomstbestendig bouwen de norm wordt in Zuid-Holland. Zo zorgen we dat de woningen van vandaag morgen betaalbaar blijven.
Er is al veel mogelijk op het gebied van toekomstbestendig bouwen. Zo kunnen we met fabrieksmatig en circulair bouwen al veel duurzaamheidswinst behalen. Maar niet alles is betaalbaar en op grote schaal toepasbaar. En in de praktijk kunnen we nog niet altijd woningen bouwen die voldoen aan alle onderdelen van toekomstbestendig bouwen. Hieronder volgt een overzicht van de verschillende aspecten van toekomstbestendig bouwen:
Energieneutraal bouwen
Energieneutrale woningen wekken evenveel energie op als dat ze verbruiken. Dit soort woningen is volledig van fossiele brandstoffen afgesloten en wekt energie op, bijvoorbeeld via zonnepanelen. Voor verwarming en koeling wordt gebruikgemaakt van een warmtepomp. Deze pomp gebruikt stroom in plaats van fossiele brandstoffen. De ambitie van de provincie is dat in 2030 twintig procent van de woningen aardgasvrij is, waarbij alle nieuwbouw naast aardgasvrij ook energieneutraal moet zijn.
Klimaatadaptief bouwen
Hoe zorgen we ervoor dat onze gebouwen bestand zijn tegen de weersextremen van de toekomst? Zuid-Hollandse overheden, de bouwsector en kennisinstellingen ontwikkelden samen de uitgangspunten voor klimaatbestendig bouwen en legden deze vast in het convenant Klimaatadaptief Bouwen.
Tientallen gemeenten en organisaties uit de bouw en de maatschappelijke sector hebben zich inmiddels aangesloten. Je vindt de uitgangspunten, handreikingen, kennis en praktijkvoorbeelden op www.bouwadaptief.nl. In samenwerking met andere regio’s als MRA, Utrecht, Gelderland en Brabant zoeken we naar kansen en mogelijkheden voor een breed gedragen landelijke aanpak.
Natuurinclusief bouwen
Door natuurinclusief te bouwen zorgen we dat ook de natuur baat heeft bij de ontwikkeling van de gebouwde omgeving. Daarbij verbetert de leefomgeving en wordt deze klimaatbestendig gemaakt. Door natuurinclusief te bouwen kan de woningbouw versnellen, omdat er overcompensatie van geschikte leefruimte voor beschermde dieren ontstaat.
De provincie Zuid-Holland heeft een Soorten kansenkaart laten ontwikkelen. De kaart helpt bouwers om in een vroeg stadium rekening te houden met de aanwezigheid van beschermde diersoorten.
Meer informatie over: Natuurinclusief bouwen
Circulair en biobased bouwen
Circulair bouwen richt zich op circulariteit van materialen in het bouwproces. Hierbij zijn de bouwproducten van nu de grondstoffen van later. Het sluiten van de afvalkringloop (dus geen nieuw afval creëren) staat hierbij centraal. Hergebruik van beton is hier een voorbeeld van. Bij biobased bouwen zijn materialen gemaakt van hernieuwbare grondstoffen. Deze grondstoffen kunnen op korte termijn (minder dan tien jaar) terug groeien. Voorbeelden hiervan zijn hout en grassen. Fossiele grondstoffen, steen en zand zijn geen hernieuwbare grondstoffen.
Gezond bouwen
Bij gezond bouwen staan het wooncomfort en een gezond leefklimaat centraal. Gezonde woningen zijn goed geïsoleerd en kunnen goed geventileerd worden. Ook is er bij deze woningen extra aandacht besteed aan vergroening, luchtvochtigheid, natuurlijk licht, stofgehalte, gezonde materialen en kleurgebruik.
Emissieloos bouwen
De uitdaging bij emissieloos bouwen ligt niet alleen in het gebouw zelf, maar ook in de hele toeleveringsketen. Veel van de materialen worden op een vervuilende manier gewonnen en veel zware machines gebruiken fossiele brandstoffen. Bij emissieloos bouwen kijken we naar slimme ontwerpkeuzes, duurzame materiaalkeuze, modulair bouwen (‘bouwpakketten’) en stads- en infralogistiek.
Richtlijnen toekomstbestendige woningbouw
De provincie Zuid-Holland sluit zich aan bij het Convenant Toekomstbestendige Woningbouw, een initiatief van een groot aantal publieke en private partijen in de provincie Utrecht en de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Het convenant bevat eenduidige en ambitieuze uitgangspunten voor energie, circulair, mobiliteit, klimaatadaptatie, natuur en een gezonde leefomgeving. Op deze manier is het mogelijk sneller, goedkoper én duurzaam te bouwen.
Fabrieksbouw
We vragen doorlopend aandacht voor fabrieksbouw en we willen hiervoor een bouwstroom op gang brengen. Fabrieksbouw maakt het mogelijk om sneller, duurzamer en goedkoper te bouwen. Als provincie hebben wij de ambitie dat 50 procent van de woningen industrieel wordt gebouwd. Lees meer op de webpagina Fabrieksmatig bouwen.
Vernieuwersnetwerk Biobased Bouwen
Door biobased en circulair te bouwen kan de bouw positief zijn voor de natuur. Daarom steunt de provincie biobased projecten, onderzoeken en faciliteert het vernieuwersnetwerk ‘Biobased Bouwen Zuid-Holland’.
De provincie zet zich in voor een toekomstbestendige woningbouw, waarin deze verschillende aspecten samenkomen. Dit doen wij vanuit onze sleutelpositie in het realiseren grote ruimtelijke opgaven en ons overkoepelende perspectief dat nodig is om de verschillende opgaven gelijktijdig een plek te geven in de woningbouwplannen.
Meer weten over de provinciale aanpak voor toekomstbestendige woningbouw? Neem dan contact op via sterkestedenendorpen@pzh.nl.
Expertteam Toekomstbestendige Woningbouw
Gemeenten kunnen gebruikmaken van het provinciale Expertteam Toekomstbestendige Woningbouw om woningbouw en gebiedsontwikkelingen te verduurzamen.