Treinen tussen Leiden en Utrecht

De provincie werkt hiervoor samen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, ProRail, NS, regio Holland Rijnland en alle gemeenten langs de spoorlijn om de verbeteringen uit te voeren.

Nu 4 keer per uur een trein in de brede spits

Op 13 december 2021 is al een eerste belangrijke stap gezet en sindsdien rijden er op werkdagen tussen Leiden en Utrecht in de brede spits (van circa 6.00 uur tot 10.00 uur en 15.00 uur tot 20.00 uur) 4 treinen per uur in beide richtingen. Vanwege de slappe ondergrond (namelijk veengrond) rijden alle treinen met sprintermateriaal.

De sprinters (2x per uur) stoppen in de brede spits op de volgende stations: Leiden Centraal, Leiden Lammenschans, Alphen aan den Rijn, Bodegraven, Woerden, Vleuten, Utrecht Terwijde, Utrecht Leidsche Rijn en Utrecht Centraal (en verder door richting het zuiden) en buiten de brede spits alleen op de stations tussen Woerden en Utrecht Centraal (en verder door richting het zuiden). De intercity's (2x per uur de hele dag) stoppen op de volgende stations: Leiden Centraal, Leiden Lammenschans, Alphen aan den Rijn, Bodegraven, Woerden en Utrecht Centraal.

Vier keer per uur de hele dag

In januari 2023 zijn aanvullende afspraken vastgelegd over de financiering tussen de provincie en de gemeenten Leiden, Alphen aan den Rijn en de regio Holland-Rijnland. Hierdoor kunnen voor eind 2026 onder meer het station Hazerswoude-Rijndijk en een ongelijkvloerse kruising bij Zoeterwoude-Rijndijk worden aangelegd en kan het spoor worden aangepast. Daarnaast zijn al verschillende spoorwegovergangen veiliger gemaakt en werden onbewaakte overwegen opgeheven. Hierdoor zullen straks op werkdagen de gehele dag 4 treinen per uur over het traject rijden.

Station Hazerswoude-Rijndijk

In november 2020 stemde het Rijk in met het nieuwe station Hazerswoude-Rijndijk, op voorwaarde dat er 4 keer per uur de hele dag een trein kan rijden. Nu dit mogelijk is, heeft ProRail in januari 2023 advies- en ingenieursbureau Arcadis opdracht gegeven om station Hazerswoude-Rijndijk te ontwerpen. Arcadis zal dit nieuwe station zo duurzaam mogelijk ontwerpen én het goed inpassen in de omgeving. Ook de aanpassingen aan het spoor om het station op te nemen in de dienstregeling zullen door Arcadis worden uitgewerkt.

ProRail en de Provincie Zuid-Holland willen het station en de directe omgeving klimaat-adaptief, energiepositief en circulair ontwikkelen. Het gebruik van nieuwe grondstoffen is hierbij geminimaliseerd en na de levensduur moeten de elementen zoveel mogelijk op een hoog niveau worden hergebruikt. Samen met de gemeente Alphen aan den Rijn zullen ProRail en Arcadis de bewoners en andere belanghebbenden zo goed mogelijk informeren en waar mogelijk te betrekken bij het ontwerp.

Ongelijkvloerse kruising Burgemeester Smeetsweg

Als er ieder kwartier een trein over dit traject rijdt, moeten de spoorbomen vaker sluiten. Dit zorgt voor meer overlast voor het overige verkeer. Ook kan dit onveilige situaties opleveren, waardoor er extra overwegveiligheidsmaatregelen vereist zijn. Om de frequentieverhoging in de brede spits mogelijk te maken, werden er vorig jaar al verschillende spoorwegoverwegen veiliger gemaakt en onbewaakte overwegen opgeheven.

Voor de uitbreiding naar 4 treinen per uur de hele dag is het ook nodig om de kruising van het spoor met de Burgemeester Smeetsweg in Zoeterwoude ongelijkvloers te maken. Aangezien de kruising met de rijksweg N11 heel dicht op het spoor ligt, wordt dan ook de kruising met de N11 met een viaduct voor het autoverkeer ongelijkvloers gemaakt. Dit bevordert ook de doorstroming op de N11 en maakt de industrieterreinen Hoge Rijndijk, Grote Polder en Barre Polder beter bereikbaar. Daarnaast is er een fietstunnel voorzien die onder de N11 en het spoor doorgaat. In de komende periode wordt eerst nog een aantal onderzoeken geactualiseerd, waarna eind 2022 door gemeente Zoeterwoude het bestemmingsplan ter inzage wordt gelegd.

Slappe veengrond

De spoorlijn Leiden-Utrecht ligt op slappe veengrond, waardoor het niet makkelijk is om extra treinritten toe te voegen op dit traject. Eerder onderzoek wees uit dat maatregelen om de ondergrond van het spoor te versterken zeer kostbaar zijn. Er is nu geen aanleiding om grote aanpassingen aan het spoor te doen om de baanstabiliteit te verbeteren. Wel stelt ProRail als voorwaarde dat er een systeem wordt aangebracht om de spoorbaanstabiliteit te monitoren. Daarnaast zullen er op werkdagen tot 20.00 uur alleen sprinters worden ingezet, zoals nu ook in de brede spits het geval is. Deze sprinters zijn lichter dan intercity's. Een bijkomend voordeel is dat de sprinters een gelijkvloerse instap en rolstoelvriendelijke toiletten hebben.

Planning

Er moet nog veel worden voorbereid en de uiteindelijke realisatie zal meerdere jaren in beslag nemen. Het is de ambitie van de betrokken overheden om alle maatregelen eind 2026 te hebben doorgevoerd.