Verduurzaming Maatschappelijk vastgoed
Ontzorgingsprogramma Maatschappelijk Vastgoed
Eigenaren van maatschappelijk vastgoed kunnen gratis advies en ondersteuning krijgen bij het verduurzamen van hun gebouwen. Deze ondersteuning is beschikbaar vanuit de regeling ontzorgingsprogramma’s maatschappelijk vastgoed Zuid-Holland Op deze pagina vind je alle informatie en voorwaarden.
Wil je weten of je in aanmerking komt voor een ontzorgingsprogramma van de provincie? Doe de check! Of neem contact op met één van de duurzaamheidscoaches. Zij helpen je graag verder met de aanmeldprocedure.
Doel
Om de CO2-reductiedoelstellingen uit het Klimaatakkoord te halen, is verduurzaming van het maatschappelijk vastgoed nodig. Voor eigenaren van maatschappelijk vastgoed is verduurzaming van gebouwen vaak een uitdaging. Zeker als het om kleinere organisaties gaat, waar kennis, capaciteit en middelen ontbreken. Daarom ondersteunen alle provincies in Nederland maatschappelijk vastgoedeigenaren met de verduurzamingsopgave van hun gebouwen.
In de provincie Zuid-Holland is de tweede ronde van de beleidsregel ontzorgingsprogramma’s maatschappelijk vastgoed Zuid-Holland op 8 december 2023 vastgesteld door Gedeputeerde Staten.
- Beleidsregel ontzorgingsprogramma's maatschappelijk vastgoed Zuid-Holland tweede tranche (pdf, 324 kB)
- Wijzigingsbesluit Beleidsregel ontzorgingsprogramma’s maatschappelijk vastgoed Zuid-Holland tweede tranche (pdf, 258 kB)
Wie komen er in aanmerking?
Gemeenten
Kleine gemeenten binnen de provincie Zuid-Holland, met minder dan 50.000 inwoners op 1 oktober 2022, komen in aanmerking voor gratis advies en ondersteuning bij het verduurzamen van hun vastgoedportefeuille.
Daarnaast kunnen alle Zuid-Hollandse gemeenten meedoen aan een kennis- en leerprogramma over de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed. Tijdens verschillende kennissessies wordt ingegaan op vragen en ervaringen met betrekking tot het proces van verduurzaming. De kennissessies bieden ook ruime gelegenheid om te netwerken met andere gemeentelijke vastgoedbeheerders.
Neem contact op met duurzaamheidscoaches voor gemeenten: Abel Stern.
Hoe verduurzaam je gemeentelijk vastgoed?
In de energietransitie vervult de overheid een voorbeeldrol. Rijk, provincies, waterschappen en gemeenten willen allemaal ‘launching customer’ zijn. Om te demonstreren dat verduurzamen kan én om nieuwe producten en diensten een zetje in de rug te geven. Hoe mooi zou het zijn als het gemeenten lukt om met bijvoorbeeld hun zwembaden, bibliotheken, buurthuizen, scholen en gemeentehuis CO2-uitstoot te reduceren? Of ze van het gas af te halen? Goed voorbeeld doet goed volgen. Maar de praktijk is weerbarstig, toont een nieuw onderzoek aan.
Lees verder in rapport ‘Kansen voor toekomstbestendige maatschappelijke gebouwen’.
Onderzoek ‘Schouders onder gemeentelijk vastgoed’
De provincie Zuid-Holland heeft onderzocht tegen welke uitdagingen gemeenten aanlopen als zij hun publieke vastgoed willen verduurzamen. 40 van de 50 Zuid-Hollandse gemeenten werkten aan het onderzoek mee, dat werd uitgevoerd door Schuttelaar & Partners en Green Leisure Group. Lees het volledige rapport, getiteld ‘Schouders onder gemeentelijk vastgoed’, voor een duidelijk beeld van de uitdagingen die gemeenten tegenkomen als zij hun vastgoed willen verduurzamen.
De uitdaging. Zuid-Hollandse gemeenten hebben ongeveer één gebouw in het maatschappelijk domein per 1000 inwoners in eigendom. Voor de hele provincie praat je dan al gauw over 3000 gebouwen. Ambities genoeg, maar dan. De grootste knelpunten zijn geld, personele capaciteit, en kennis. Hoe pak je de verduurzaming aan? In welke volgorde? Uit het onderzoek blijkt dat de verduurzaming nog beperkt in gang is gezet door deze knelpunten. Maar er zijn ook verschillende gemeenten met succesvolle voorbeelden. Het delen van de ervaring en kennis is een wens die bij de gemeenten leeft.
Kennis- en leerprogramma duurzaam gemeentelijk vastgoed
Als opvolging van het onderzoek bouwt de provincie aan een netwerk van gemeenten en provincie voor duurzaam gemeentelijk vastgoed. Zo zorgt de provincie dat we waar mogelijk samen op kunnen trekken, de nodige kennis kunnen verwerven en van elkaars inzichten en ervaringen kunnen profiteren.
Samen met de financiële steun waar het ministerie van BZK aan werkt en de uitbreiding van het ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed voor de minder grote gemeenten vormt dit een eerste antwoord op de gemeentelijke ondersteuningsvragen die in het onderzoek het sterkst naar voren komen.
Scholen
Schoolgebouwen vervullen een belangrijke maatschappelijke voorbeeldfunctie, ook in de energietransitie. Daarnaast is het belangrijk dat kinderen in een gezonde en veilige omgeving kunnen leren. Zeker voor kleine schoolbesturen is het lastig om te weten waar te beginnen met verduurzamen. Daarom ondersteunt de provincie deze organisaties met een ontzorgingsprogramma.
Er zijn in Zuid-Holland al mooie initiatieven gestart om schoolgebouwen te verduurzamen en beter te ventileren, zoals op de Willem de Zwijgerschool in Den Haag.
Heeft jouw schoolbestuur maximaal 15 (basisonderwijs) of 10 (voortgezet onderwijs) gebouwen in eigendom? Dan kom je mogelijk in aanmerking voor een ontzorgingsprogramma.
Neem contact op met duurzaamheidscoach Bas Smedes voor meer informatie.
Zorgorganisaties
Zorgorganisaties zijn een belangrijke schakel in een gezonde samenleving, maar zijn daarbij vaak grootverbruikers van energie. Met het verduurzamen van het vastgoed in de zorg valt veel winst voor het klimaat te behalen. In het ontzorgingsprogramma ontzorgen we de kleinere zorgaanbieders. Alleen zorgaanbieders met maximaal 10 gebouwen in eigendom komen in aanmerking, met uitzondering van academische en algemene ziekenhuizen.
Lees hier een artikel over het ontzorgingsprogramma in vakblad De Eerstelijns.
Voor instellingen in de langdurige zorg onderzoeken we of er in lokaal samenwerkingsverband afspraken gemaakt kunnen worden over de verduurzamingsstappen. Dit doen we in regionale kenniskringen, waarin lokale afspraken tussen zorginstellingen en betrokken overheden worden gemaakt.
Neem contact op met duurzaamheidscoach Annabel de Wit voor meer informatie.
Culturele instellingen
Een culturele instelling is een verzamelnaam voor bijvoorbeeld bibliotheken, filmhuizen en musea. Om in aanmerking te komen voor het ontzorgingsprogramma moet de organisatie over de status ‘culturele algemeen nut beogende instelling’ (ANBI) beschikken. Culturele instellingen met maximaal 10 gebouwen in eigendom komen in aanmerking.
Het komt regelmatig voor dat culturele instellingen in een monumentaal pand gevestigd zijn. Zeker bij monumenten vergt verduurzaming vaak maatwerk. De Monumentenwacht Zuid-Holland en de Groene Grachten zijn beschikbaar om met hun specifieke kennis vanuit de monumentenwereld binnen het ontzorgingsprogramma met raad en daad bij te staan.
Neem contact op met duurzaamheidscoach Bas Smedes voor meer informatie.
Stichtingen, verenigingen of coöperaties met gebouwen met een publieksfunctie
Bij 'stichtingen, verenigingen of coöperaties die gebouwen met een publieksfunctie exploiteren en beheren’ kun je denken aan bijvoorbeeld een buurthuis, dorpshuis, wijkcentrum of gemeenschapscentrum. Maar, hieronder vallen bijvoorbeeld ook scouting, wildopvang, welzijnswerk, voedselbanken en speeltuinverenigingen.
De organisatie mag maximaal 10 gebouwen in eigendom hebben om in aanmerking te komen voor een ontzorgingsprogramma.
Neem contact op met duurzaamheidscoach Bas Smedes voor meer informatie.
Religieuze instellingen of levensbeschouwelijke instellingen
Sinds 1 februari 2023 komen ook religieuze of levensbeschouwelijke instellingen met maximaal 10 gebouwen in eigendom in aanmerking voor een ontzorgingsprogramma. Religieuze panden, zoals gebedshuizen, hebben te maken met verschillende uitdagingen. Zoals bijvoorbeeld teruglopende ledenaantallen, waardoor de kas voor verduurzaming onder druk komt te staan. Daarnaast gaat het om grote gebouwen, met beperkte openingstijden.
Het komt ook regelmatig voor dat een religieuze instelling in een monumentaal pand gevestigd is. Zeker bij monumenten vergt verduurzaming maatwerk. De Monumentenwacht Zuid-Holland en de Groene Grachten zijn beschikbaar om met hun specifieke kennis over monumenten binnen het ontzorgingsprogramma met raad en daad bij te staan.
Neem contact op met duurzaamheidscoach Rozemarijn de Kwaasteniet voor meer informatie.
Kinderopvang
Voor kinderopvangen is het belangrijk dat kinderen in een gezond verwarmd en geventileerd binnenklimaat kunnen spelen en opgroeien. Vaak is het lastig voor kleine kinderopvangen om hier een goede balans in te vinden en om te beginnen met de benodigde verduurzamingsstappen. Daarom biedt de provincie in het ontzorgingsprogramma op maat gemaakt advies aan. Door bijvoorbeeld slim te ventileren kan het binnenklimaat verbeterd worden ten opzichte van het openzetten van ramen en deuren, én is de energierekening lager.
Het advies is echter afhankelijk van jouw situatie. Ben je een kinderopvang met 10 of minder panden in eigendom? Dan kom je mogelijk in aanmerking voor het ontzorgingsprogramma.
Neem contact op met duurzaamheidscoach Bas Smedes voor meer informatie.
Planning
Het programma loopt tot 1 juli 2025. De aanmelding verloopt via het ondertekenen van een intentieverklaring.
Fasen
- Fase 1: Ondertekenen intentieverklaring
Als je in aanmerking komt kun je je aanmelden voor een ontzorgingsprogramma door een intentieverklaring te ondertekenen en op te sturen naar de Provincie Zuid-Holland. Hiermee geef je aan samen met de provincie te willen werken aan de verduurzaming van je vastgoedportefeuille, en resultaten te willen delen als praktijkvoorbeeld. De provincie beoordeelt de aanmelding op de voorwaarden van de regeling. -
Fase 2: Intakegesprek
Na goedkeuring van de aanmelding vindt een intakegesprek plaats. Het doel van dit gesprek is om meer inzicht te krijgen in de huidige staat van het maatschappelijk vastgoed, de ambities van jou als vastgoedeigenaar voor verduurzamen en de wensen/behoeften voor ontzorging. -
Fase 3: Ontzorging
Na het intakegesprek start de procesondersteuning voor de verduurzaming. Een technisch adviseur kan je ondersteunen met de volgende zaken:- Inventarisatie van het te verduurzamen vastgoed;
- Nul meting in de vorm van een energiescan;
- Een (globaal) stappenplan naar een CO2-neutraal gebouw in 2050 met een ‘tussenstop’ van 55% CO2-neutraal in 2030;
- Een voorstel voor een financieringsconstructie om de eerste stappen (tot 2030) uit het stappenplan te kunnen nemen;
- Een voorstel voor een contract met installateurs en aannemers die de betreffende stappen kunnen uitvoeren.
Let op: De bekostiging van verduurzamingsmaatregelen zelf valt hier dus niet onder.
- Fase 4: Evaluatie
Na één of meerdere adviesgesprekken eindigt het ontzorgingstraject als we gezamenlijk besluiten dat geen verdere ontzorging gewenst is. Het kan ook zijn dat de vastgoedeigenaar of de provincie het traject éénzijdig stopzetten. We eindigen het traject door middel van een evaluatie. Ondersteuning vanuit het programma loopt tot uiterlijk 31 december 2024.
Aanmelden
Wil je weten of je in aanmerking komt voor ontzorging door de provincie? Doe de check. Of neem direct contact op met één van de duurzaamheidscoaches. Zij helpen je graag verder met de aanmeldprocedure.
Contact
Heb je nog vragen over het ontzorgingsprogramma? Neem dan contact op met één van de duurzaamheidscoaches voor maatschappelijk vastgoed.
Wordt jouw vraag niet beantwoord op deze website en wil je contact met een medewerker van de provincie Zuid-Holland? Neem dan contact op met Bart van Pelt: b.van.pelt@pzh.nl.
Robin Schaaps
Coach scholen, zorgorganisaties en gebouwen met een publieksfunctie
0683303547
robin.schaaps@schuttelaar.nl
