De provincie helpt als financieel toezichthouder gemeenten, gemeenschappelijke regelingen en waterschappen bij het bevorderen van een gezonde financiële huishouding en biedt daarmee meerwaarde aan de kwaliteit van het openbaar bestuur. Financieel toezicht is een wezenlijk onderdeel van de ‘checks and balances’ binnen het openbaar bestuur en draagt hiermee bij aan het voorkomen dat een gemeente niet meer in staat is financiële tekorten zelf op te lossen.
Door middel van deze brief informeert Gedeputeerde Staten (GS) Provinciale Staten (PS) over de recente ontwikkelingen rondom het financieel toezicht op de gemeentefinanciën.
Het onderwerp ‘gemeentefinanciën’ is momenteel zeer actueel, zoals ook onder andere blijkt uit de aandacht die het krijgt vanuit de media. Zo is er discussie over de (dis)balans tussen de taken en de middelen van gemeenten vanuit het Rijk. Het Rijk neemt eenzijdige besluiten die de gemeentefinanciën raken, wat zorgt voor financiële problematiek bij gemeenten. Daarnaast ontstaat er druk vanuit het Rijk om het financieel toezicht vanuit de provincie op de gemeenten te versoepelen, wat ons als provincie in een ingewikkelde situatie brengt als het gaat om het vervullen van een rol als onafhankelijke toezichthouder.
Het Rijk moet in de basis zorgen voor een goede balans tussen taken en middelen voor gemeenten, zoals bedoeld in de Financiële Verhoudingswet. Dat moet de oplossing zijn voor de financiële problemen van gemeenten en niet een aanpassing van het financieel toezicht. De provincie zal haar onafhankelijke rol als toezichthouder blijven vervullen. We roepen gemeenten op om in contact te blijven met hun financieel toezichthouder.